12 stycznia na łamach „New York Times” ukazał się artykuł, którego autorka twierdzi, że w polskich muzeach znajdują się dzieła sztuki skradzione holenderskim Żydom. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wystosowało w tej sprawie oficjalne oświadczenie.

„Dzieła, o których pisze NYT, znalazły się na obszarach obecnej Rzeczypospolitej Polskiej, które w czasie II wojny światowej znajdowały się w granicach III Rzeszy bądź zostały do niej wcielone, za sprawą niemieckiego okupanta” czytamy w komunikacie MKiDN. „Obecne muzea polskie nie są następcami prawnymi muzeów niemieckich działających na ziemiach, które po II wojnie światowej zostały włączone w granice RP. Nie można jednocześnie wykluczyć, że mienie o niewyjaśnionej proweniencji mogło trafić tuż po zakończeniu działań wojennych również do muzeów polskich, które starały się je zabezpieczyć przede wszystkim przed grabieżą i zniszczeniem. Muzea włączały to mienie do swych inwentarzy na mocy powojennych przepisów prawa, które nakładały na nie taki obowiązek (…). Należy jednak z całą mocą wskazać, że Polska była państwem, które było ofiarą II wojny światowej, a straty polskiej kultury z tego okresu szacowane są bardzo oględnie na ponad 500 000 obiektów, z czego zaledwie ok. 63 000 jest opisanych w katalogu dzieł utraconych”.

Ministerstwo podkreśla także, że – wbrew temu, co napisano w NYT – polskie muzea od lat prowadzą badania proweniencyjne, a w ostatnich latach czynią to m.in. dzięki specjalnym ministerialnym programom. Zaznacza, że do ministerstwa nie wpłynęło dotąd żadne roszczenie restytucyjne od rządu holenderskiego (ani żadnego innego państwa) dotyczące dzieł sztuki zagrabionych w czasie II wojny światowej, a znajdujących się w polskich muzeach. Podkreśla przy tym, że jeśli takowe się pojawi, MKiDN jest gotowe do realizacji ustawowych procedur o restytucji narodowych dóbr kultury.

źródło: MKiDN